یک مدرس ادبیات فارسی و پژوهشگر گفت: دانشآموزان میتوانند از ۹ سالگی با مهارتهای نوشتن آشنا شوند.
بهاره فضلی درزی در گفتوگو با ایسنا، درباره چگونگی هدایت دانشآموزان برای انشا نویسی گفت: نویسندگی تنها قدرت چیدن درست لغات و کلمات در یک جمله و یا پاراگراف نیست که به گونهای شاعرانه جلوه کند، نویسندگی از تفکر ناشی میشود.هدف آموزش و پرورش باید آموختن نحوه درست اندیشیدن به دانش آموزان در هر سنی باشد.
او با بیان این که موضوعات انشاء در برخی موارد با سن و نحوه تفکر دانش آموز هم خوانی ندارد، تصریح کرد: مهارت انشانویسی در دوره دبستان را شاید بتوان به دو بخش، سال سوم و چهارم و سال پنجم و ششم تفکیک کرد و در هر یک نگاه معلم به توان و استعداد دانشآموز باید متفاوت باشد.
این مدرس دانشگاه با اشاره به اینکه در سال سوم و چهارم، توجه خانوادهها و معلمان باید به آگاه کردن کودک از موضوع انشا یعنی موضوعاتی که کودک دیده، شنیده و لمس کرده معطوف باشد، اظهار کرد: در سال سوم و چهارم ابتدایی باید تمرکز معلمان بر موضوعات ملموس و عینی باشد و در سال پنجم و ششم قدرت تخیل دانش آموز را هم باید لحاظ کرد و اجازه پرواز به آنها داد و در این مرحله توجه به موضوعات انتزاعی و تخیلی سهم عمدهای میتواند در نویسندگی کودک ایفا کند.
او با بیان اینکه کودکان از ۹ سالگی به راحتی میتوانند بنویسند، گفت: البته اگر با مفهوم کتاب و کتاب خوانی، داستان، قصه، شعر آشنا باشند.خانوادهها باید مراحل تفکر کودک خود را بشناسند و بر آن اساس آموزش دهند.
فضلی درباره بهترین شیوه آموزشِ در سال سوم و چهارم، به معلمان و والدین، توصیه کرد: معلم یا والدین باید فضا را به بحث و گفت وگو هدایت کنند، چرا که شیوههای بحث به کودک اجازه میدهد اظهار نظر کند و یا از نظرات دوستان خود بهره بگیرد و به شباهتها و تفاوت دیدگاهها توجه کند و نظر خود را با یک دسته هم سو ببیند و از طریق نظرات بقیه، عقاید خود را کشف و بهبود ببخشد. همچنین استفاده از روشهای کارامد دیگر نظیر اسلاید و نمایش فیلمهای مرتبط و نیز بیان خاطراتی که به نحوی به طور غیر مستقیم کودک را با فضای انشا آماده کند، از مهم ترین دغدغههای معلم باشد.
او افزود: کودک به طور ناخودآگاه از طریق این آموزشها به ویژه روش بحث و گفت وگو متوجه میشود نویسندگی کار پیچیدهای نیست و اگر همین گفت وگوها را با نثری روشن و روان بنویسد، خود تبدیل به انشا خواهد شد.
فضلی گفت: کودک ۹ ساله اگر حتی درک درستی از پدیدههای ملموس داشته باشد، قدرت ارائه منطقی آن را نخواهد داشت که یکی از مهم ترین وظایف معلمان تمرین مراحل بیان مطالب بر روی کاغذ است که در حقیقت به نوعی آموزش تفکر منطقی است.
او بیان کرد:باید طوری نویسندگی را به کودک آموزش داد که کودک آن چه را به ذهنش خطور کرده به یکباره روی کاغذ نیاورد، بلکه باید با چینش دوباره و چند باره آن تلاش کند تا بتواند منظور خود را روشنتر و شفافتر برای دانش آموزانِ دیگر بیان کند و باعث سردرگمیِ خواننده و خستگی او نشود.
این پژوهشگر ادبیات درباره روشهای دیگر انشانویسی، تصریح کرد: روش داستان گویی یا خاطره گویی نیز روش دیگری در انشانویسی است که بهتر است در سالهای پنجم به بعد وارد برنامه معلمان شود یعنی کودک کم کم از انشاء توصیف محور به انشاء روایت محور و سپس انشاء احساس محور برسد. مثلا بجای توصیف عینی و ملموس فصل زمستان بتواند خاطره سفر زمستانیاش را بنویسد.
فضلی گفت: باید به کودکانمان اجازه دهیم تا از کلیشههای ذهنی اطرافیان خود رها شوند و هر طور که راحت هستند، انشاء بنویسند.
منبع: ایسنا