پاستیل از تنقلاتی است که با شکلهای متنوع و رنگهای فریبنده، بزرگ و کوچک را به خود جذب کرده و گرچه برخی انواع آن طعم خوبی ندارد، اما بافت کشسان منحصربهفرد آن در زمان جویدن چنان احساس مطلوبی در مصرفکننده ایجاد میکند که در همه جنسهای این محصول نظیر ژله و مارشمالو (نوعی آبنبات اسفنجی) نمیتوان یافت و این همان عامل اصلی پرطرفدار شدن پاستیل است.
به گزارش آقای انشا در این مقاله در مورد پاستیل مطالبی را بازگو خواهیم کرد:
پاستیل از کجا آمد؟
میگویند یک کارگر ساده اما بسیار باتجربه در شیرینیپزیای که تقریبا یک قرن پیش در کارخانه آبنباتسازی کار میکرد، برای اینکه بتواند درآمد بیشتری نصیب خود کند، هیچ چارهای ندید جز آنکه مواقع استراحتش در آشپزخانه خودش هم شیرینی خانگی بپزد و به مردم عرضه کند.
استقبال مردم بهدلیل اینکه به مشتریانش به جای قالب کردن جنسی فقط برای فروش بیشتر، کالایی خوب و بینقص تولید و عرضه میکرد آنقدر زیاد شد که به فکر افتاد از همان دانستههایش در کار قنادی استفاده کند و آبنباتی مخصوص بسازد.
هانس ریگل، نام این آبنباتهایش را هاریبو گذاشت و با تغییری در قالب آنها و تولیدشان به شکل خرس، مردم آن زمان که معمولا یک یا دو نوع قالب برای پخت و عرضه شیرینی دیده بودند، بیش از شیرینیهایش به این آبنباتهای او علاقهمند شدند.
او سپس به فکر افتاد خلاقیتی دیگر را به کار بگیرد و مزه و طعم و حتی حالت آنها را نیز تغییر دهد. بنابراین با استفاده از مقداری طعمدهنده میوهای و افزودن ژلاتین به مایه اولیه آبنباتهای خرسی خود، آنها را چنان ساخت که در عین نرمی، کمی هم سفت بودند، کش میآمدند، خوردنشان بخصوص برای بچهها لذتبخش بود و بزرگترها هم دلشان میخواست بارها و بارها مزه آن را امتحان کنند!
پاستیل از چه ساخته شده؟
پاستیلهای امروزی غیر از شکل و شمایل خرس، در قالبهای متعددی تولید میشوند؛ از شکل حیواناتی مثل قورباغه و مرغ و زرافه گرفته تا میوههایی مثل آلبالو و توتفرنگی و سیب و پرتقال و انار و اشیایی چون خودرو و بطری نوشابه و… گرچه این محصولات اکنون تنوع زیادی در مزه و رنگ و شکل دارند،
از یک نظر، تفاوت چندانی هم با آن پاستیلهای اولیه ندارند. در فرآیند تولید، مقداری ژلاتین برای ایجاد حالت شفافیت و چسبندگی، روغن خوراکی برای براق شدن، انواع اسانسهای میوهای براساس مزه و طعمی که مورد نظر است، رنگها و طعمدهندههای مجاز خوراکی، آب، شیرینکننده که میتواند شکر یا گلوکز باشد و چند افزودنی دیگر بهکار گرفته میشود.
آنچه اکنون محل منازعه برای فایدهدار بودن یا مضر بودن این مواد خوراکی است و بهعنوان متهم در جایگاه همیشگی قضاوتهای افراد مینشیند، ژلاتینی است که در تولید این خوردنیها به کار میرود.
ژلاتین چیست و چگونه ساخته میشود؟
ژلاتین مادهای است که از کلاژن یا پوست و استخوان حیوانات بهدست میآید؛ نه بو دارد، نه مزه. نه قندی در آن است و نه چربی. مقداری زیاد از آن را پروتئین تشکیل میدهد و مقدار کمی هم نمک و آب در آن یافت میشود.
در صنایع و کارخانجات تولید محصولات غذایی مرتبط با ژلاتین، کلاژن حیوانات را هیدرولیز میکنند و از آن دو نوع ژلاتین بهدست میآورند که بر حسب غلظت متفاوت است.
همچنین یک نوع از آن به شیوه اسیدی بهدست میآید و نوع دیگر به شیوه قلیایی. در اغلب موارد هم این گاوها، خوکها و گاهی ماهیها هستند که از آنها برای تهیه ژلاتین استفاده میشود.
منازعه میان موافقان و مخالفان
بله… درست خواندید: در برخی کشورها از خوکها هم برای تولید ژلاتین بهره میبرند. این یکی از همان مواردی بهشمار میرود که محل مناقشه میان موافقان و مخالفان پاستیل است؛ اما فقط یکی از موارد.
حتی اگر به دلایل دینی، در فرآیند مذکور از اعضای بدن خوک استفاده نشود و جای آن را گاو یا ماهی بگیرد، یک مورد دیگر در این منازعات، نحوه خاص استخراج ژلاتین از استخوان گاو است که متخصصان میگویند حتما باید از روش آنزیمی صحیحی استخراج شود وگرنه مشکلساز خواهد بود.
همانطور که گفتیم، متخصصان تغذیه در بیان خواص و مضرات دو دسته شدهاند. گروهی به کاربردها و فواید ژلاتین و پاستیل اشاره میکنند و خوردن آن را در حد معمول نهتنها مضر نمیدانند، کلی هم خاصیت و فایده برای آن ذکر میکنند. گروهی دیگر هم هیچ حد معمولی برای آن قائل نمیشوند و با بیان دلایل و استنتاجهایی از مضرات و بدیهای آن میگویند. بگذارید ببینیم هر دو سوی ماجرا اصولا چه حرفی در این زمینه دارند.